wtorek, 21 maja 2013

RUINY KOŚCIOŁA I SZPITALA PW. DUCHA ŚWIĘTEGO



RUINY KOŚCIOŁA I SZPITALA PW. DUCHA ŚWIĘTEGO
 Przy cmentarzu grzebalnym w Szydłowie znajdują się ruiny dawnego kościoła p.w. Ducha Świętego oraz szpitala, który tu funkcjonował do roku 1944.
 W 2 połowie XIV w powstał gotycki kościół p.w. Ducha Świętego. W roku 1368 król Kazimierz Wielki, z poparciem papieża Urbana V, ufundował klasztor oo. Franciszkanów, dostawiony do kościoła Ducha Świętego. W XVI wieku klasztor zaadoptowano na tzw.  szpital, czyli przytułek dla ubogich. W 1630 roku kościół i szpital spalono. Niedługo potem odbudowano, na wskazuje informacja, że w roku 1664 w szpitalu przebywało 12 osób. Był to także budynek murowany, parterowy. Posiada dwa krótkie, prostokątne skrzydła - północne i południowe, połączone korytarzami z kościołem.
 Około połowy XVIII w kościół i szpital zostały ponownie spalone i znów odbudowane od nowa, tak że szpital należy datować na 2 połowę XVIII wieku. Jednak zachowane w budynku szpitala fragmenty renesansowe wskazują ,że była to tylko odbudowa z częściową zmianą całości.
 Kościół Ducha Świętego uległ zniszczeniu w 2 połowie XIX wieku, natomiast budynek szpitala był użytkowany jako przytułek do roku 1944, kiedy to został zniszczony w wyniku działań wojennych.
 Obecnie po kościele Ducha Świętego i szpitalu pozostały ruiny. 
W czasach świetności kościół św. Ducha wykazywał cechy stylowe późnego gotyku przemieszanego z renesansem. Jego wydłużony, prostokątny korpus (prezbiterium nie było wydzielone) zamknięty był trójbocznie. Od strony północno-wschodniej Towarzyszyła mu maleńka zakrystia. Od frontu (południowy-zachód) poprzedzał go przedsionek, z którego prowadziły wejścia zarówno do kościoła jak i do symetrycznie rozmieszonych dwóch skrzydeł szpitalnych, osobnych dla kobiet i dla mężczyzn. Określenia „skrzydło” użyłem nieco na wyrost. Miały one wymiary po ok. 13.5 na 7.5 metra i składały się każda z dwóch izb. Jako materiał budowlany użyto łamanego kamienia, zaś ościeża otworów wykonano z ciosu. W kościele i kruchcie wykonane były sklepienia (zachowały się tylko bardzo skromne fragmenty), a w pomieszczeniach mieszkalnych zapewne drewniane stropy. Z detali – najlepiej chyba zachowało się okrągłe okno we frontowej elewacji kościoła[1].


[1] C. Jędrzejewski, op.cit, s. 418.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz